Muhasebe Hesap Planı Nedir? Kimler İçin Zorunludur?

Hesap Planı Ne Demek? – Muhasebe Hesap Planı Nedir?

Temel olarak muhasebe hesap planı, isminden de kolaylıkla anlaşılabileceği üzere muhasebe işlemlerinin kaydedildiği kayıt cetvelidir. Tek düzen hesap planı olarak da adlandırılan muhasebe hesap planı içerisinde muhasebe işlemleri içerisine giren kalemler belli bir sisteme göre sıralanmaktadır.

Bu açıdan tek düzen hesap planı nedir sorusuna yanıt verirken resmi ve standart haline gelmiş bir hesap cetveli olduğunu göz ardı etmemek gerekir.

Ülkemizde 1994 yılı itibariyle kullanılmaya başlayan muhasebe hesap planı içerisindeki kodlar ve hesap sınıfları değiştirilemez. Bu nedenle muhasebe hesap planı tutması gereken şirketlerin hesap planı açıklamasında belirtilen bu yönergelere uyması gerekir. Peki muhasebe hesap planı kimler için zorunludur? Gelin önce muhasebe hesap planı tutması gereken işletmelere göz atalım. Ardından da tek düzen hesap planı nasıl oluşur sorusuna yanıt vermek üzere hesap cetvelindeki sınıflara bakacağız.

Muhasebe Hesap Planı Kimler İçin Zorunludur? – Tek Düzen Hesap Planı Tutması Gereken İşletmeler

Tek düzen hesap planı kimler için zorunludur sorusuna birinci sınıf tüccar kapsamında ele alınabilecek işletmeler yanıtını verebiliriz. Birinci sınıf tüccar kapsamındaki işletmeler ise şu şekilde tanımlanmaktadır:

• Yıllık alımları 280 bin TL’yi aşmayan mükellefler,
• Yıllık satışları 390 bin TL’yi aşmayan mükellefler,
• Yıllık gayrisafi iş hasılatları 140 bin TL’yi aşmayan mükellefler,
• Yıllık satış tutarları iş hasılatlarının 5 katına çıktığı takdirde 230 bin TL’yi aşmayan mükellefler tek düzen hesap planı tutmalıdır.

Tek Düzen Hesap Planı Nasıl Oluşur? – Muhasebe Hesap Planı Sınıfları ve Kodları

Yukarıda da belirttiğimiz gibi muhasebe hesap planı içerisindeki kalemler resmi olarak belirlenmiş standart kodlarla gösterilir. Bu nedenle tek düzen hesap planı oluştururken hatasız ve eksiksiz bir şekilde bu yönergelere uymak gereklidir. Tek düzen hesap planı çerçevesinde yer alan kodları ise şu şekilde sıralayabiliriz...

Muhasebe Hesap Planı Sınıfları:

1. Dönen Varlıklar
2. Duran Varlıklar
3. Kısa Vadeli Yabancı Varlıklar
4. Uzun Vadeli Yabancı Varlıklar
5. Özkaynaklar
6. Gelir Tablosu Hesapları
7. Hesap Maliyet Hesapları
8. Serbest Hesaplar
9. Nazım Hesaplar

Dönen Varlıklar Kapsamında Yer Alan Hesap Kodları – Muhasebe Hesap Planı Nedir?

10. Hazır Değerler
11. Kasa
12. Alınan Çekler
13. Bankalar
14. Verilen Çekler ve Ödeme Emirleri
15. Diğer Hazır Değerler
16. Menkul Kıymetler
17. Hisse Senetleri

111.Özel Kesim Tahvil ,Senet ve Bonoları

112. Kamu Kesimi Tahvil , Senet ve Bonoları
113. Diğer Menkul Kıymetler
114. Menkul Kıymetler Değer Düşüklüğü Karşılığı
115. Ticari Alacaklar
116. Alacak Senetleri
117. Alacak Senetleri Reeskontu
118. Kazanılmamış Finansal Kiralama Faiz Gelirleri
119. Verilen Depozito ve Teminatlar
120. Diğer Ticari Alacaklar Senet ve Bonoları
121. Şüpheli Ticari Alacaklar 
122. Şüpheli Ticari Alacaklar Karşılığı
123. Diğer Alacaklar
124. Ortaklardan Alacaklar
125. İştiraklerden Alacaklar
126. Bağlı Ortaklıklardan Alacaklar
127. Personelden Alacaklar
128. Diğer Çeşitli Alacaklar
129. Diğer Alacak Senetleri Reeskontu
130. Şüpheli Diğer Alacaklar
131. Şüpheli Diğer Alacaklar Karşılıkları
132. Stoklar
133. İlk Madde ve Malzeme
134. Yarı Mamuller – Üretim
135. Mamuller
136. Ticari Mallar
137. Diğer Stoklar
138. Stok Değer Düşüklüğü Karşılıkları
139. Verilen Sipariş Avansları
140. Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım Maliyetleri

170.-178. Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım Maliyetleri

178. Yıllara Yaygın İnşaat Enflasyon Düzeltme
179. Taşeronlara Verilen Avanslar
180. Gelecek Aylara Ait Giderler ve Gelir Tahakkukları
181. Gelecek Aylara Ait Giderler
182. Gelir Tahakkukları
183. Diğer Dönen Varlıklar
184. Devreden KDV
185. İndirilecek KDV
186. Diğer KDV
187. Peşin Ödenen Vergiler ve Fonlar
188. İş Avansları
189. Personel Avansları
190. Sayım ve Tesellüm Noksanlar
191. Diğer Çeşitli Dönen Varlıklar
192. Diğer Dönen Varlık. Karşılığı

Duran Varlıklar Kapsamında Yer Alan Hesap Kodları – Tek Düzen Hesap Planı Nedir?

22. Ticari Alacaklar
23. Alıcılar

221.Alacak Senetleri

222. Alacak Senetleri Reeskontu
223. Kazanılmamış Finansal Kiralama Faiz Gelirleri
224. Verilen Depozito ve Teminatlar
225. Şüpheli Alacaklar Karşılığı
226. Diğer Alacaklar
227. Ortaklardan Alacaklar
228. İştiraklerden Alacaklar
229. Bağlı Ortaklıklardan Alacaklar
230. Personelden Alacaklar

236.Diğer Çeşitli Alacaklar

237. Diğer Alacak Senet. Reeskontu
238. Şüpheli Diğer Alacaklar Karşılığı
239. Mali Duran Varlıklar
240. Bağlı Menkul Kıymetler
241. Bağlı Menkul Kıymetler Değer Düşüklüğü Karşılığı
242. İştirakler
243. İştiraklere Sermaye Taahhütleri
244. İştirakler Sermaye Payları Değer Düşüklüğü Karşılığı
245. Bağlı Ortaklıklar
246. Bağlı Ortaklıklara Sermaye Taahhütleri
247. Bağlı Ortaklıklar Sermaye Payları Değer Düşüklüğü Karşılığı
248. Diğer Mali Duran Varlıklar
249. Diğer Mali Duran Varlıklar Karşılığı
250. Maddi Duran Varlıklar 
251. Arazi ve Arsalar
252. Yeraltı ve Yerüstü Düzenleri
253. Binalar
254. Tesis, Makine ve Cihazlar
255. Taşıtlar
256. Demirbaşlar
257. Diğer Maddi Duran Varlıklar
258. Birikmiş Amortismanlar
259. Yapılmakta Olan Yatırımlar
260. Verilen Avanslar
261. Maddi Olmayan Duran Varlıklar 
262. Haklar
263. Şerefiye
264. Kuruluş ve Örgütlenme Giderleri
265. Araştırma ve Geliştirme Giderleri
266. Özel Maliyetler
267. Diğer Maddi Olmayan Duran Varlıklar
268. Birikmiş Amortismanlar
269. Verilen Avanslar
270. Özel Tükenmeye Tabi Varlıklar
271. Arama Giderleri
272. Hazırlık ve Geliştirme Giderleri
273. Diğer Özel Tükenmeye Tabi Varlıklar
274. Birikmiş Tükenme Payları
275. Verilen Avanslar

28.Gelecek Yıllara Ait Giderler ve Gelir Tahakkukları

280. Gelecek Yıllara Ait Giderler
281. Gelir Tahakkukları
282. Diğer Duran Varlıklar
283. Gelecek Yıllarda İndirilecek KDV
284. Diğer KDV

293.Gelecek Yıllar İhtiyacı Stoklar

294. Elden Çıkarılacak Stoklar ve Maddi Duran Varlıklar
295. Peşin Ödenen Vergiler ve Fonlar
296. Diğer Çeşitli Duran Varlıklar
297. Stok Değer Düşüklüğü Karşılıkları
298. Birikmiş Amortismanlar

Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar Kapsamında Yer Alan Hesap Kodları

30. Mali Borçlar
31. Banka Kredileri

301.Finansal Kiralama İşlemlerinden Borçlar

302.ErtelenmişFinansal Kiralama Borçlanma Maliyetleri

303. Uzun Vadeli Kredilerin Anapara Taksitleri ve Faizleri
304. Tahvil Anapara Borç ,Taksit ve Faizleri
305. Çıkarılmış Bonolar ve Senetler
306. Çıkarılmış Diğer Menkul Kıymetler
307. Menkul Kıymetler İhraç Farkları
308. Diğer Mali Borçlar
309. Ticari Borçlar
310. Satıcılar
311. Borç Senetleri
312. Borç Senetleri Reeskontu
313. Alınan Depozito ve Teminatlar
314. Diğer Ticari Borçlar 
315. Diğer Borçlar
316. Ortaklara Borçlar 
317. İştiraklere Borçlar 
318. Bağlı Ortaklıklara Borçlar 
319. Personele Borçlar
320. Diğer Çeşitli Borçlar
321. Diğer Borç Senetleri Reeskontu
322. Alınan Avanslar
323. Alınan Sipariş Avansları
324. Alınan Diğer Avanslar
325. Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım Hakedişleri
326. Yıllara Yaygın İnşaat ve Onarım Hakedişleri
327. Yıllara Yaygın İnşaat Enflasyon Düzeltme
328. Ödenecek Vergi ve Diğer Yükümlülükler
329. Ödenecek Vergi ve Fonlar
330. Ödenecek Sosyal Güvenlik Kesintileri
331. Vadesi Geçmiş, Ertelenmiş veya Taksitlenmiş Vergi ve Diğer Yükümlülükler
332. Ödenecek Diğer Yükümlülükler
333. Borç ve Gider Karşılıkları
334. Dönem Karı Vergi ve Diğer Yasal Yükümlülük Karşılıkları
335. Dönem Karının Peşin Ödenen Vergi ve Diğer Yükümlülükleri
336. Kıdem Tazminatı Karşılığı
337. Maliyet Giderleri Karşılığı
338. Diğer Borç ve Gider Karşılıkları
339. Gelecek Aylara Ait Gelirler ve Gider Tahakkukları
340. Gelecek Aylara Ait Gelirler
341. Gider Tahakkukları
342. Diğer Kısa Vadeli Yabancı Kaynaklar
343. Hesaplanan KDV
344. Diğer KDV
345. Merkez ve Şubeler Cari Hesabı
346. Sayım ve Tesellüm Fazlaları
347. Diğer Çeşitli Yabancı Kaynaklar

Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar Kapsamında Yer Alan Hesap Kodları – Muhasebe Hesap Planı Nedir?

40. Mali Borçlar
41. Banka Kredileri

401.Finansal Kiralama İşlemlerinden Borçlar

402.ErtelenmişFinansal Kiralama Borçlanma Maliyetleri

405. Çıkarılmış Tahviller
406. Çıkarılmış Diğer Menkul Kıymetler
407. Menkul Kıymetler İhraç Farkı
408. Diğer Mali Borçlar
409. Ticari Borçlar
410. Satıcılar
411. Borç Senetleri
412. Borç Senetleri Reeskontu
413. Alınan Depozito ve Teminatlar
414. Diğer Ticari Borçlar 
415. Diğer Borçlar
416. Ortaklara Borçlar 
417. İştiraklere Borçlar 
418. Bağlı Ortaklıklara Borçlar
419. Diğer Çeşitli Borçlar
420. Diğer Borçlar Senetleri Reeskontu
421. Kamuya Olan Ertelenmiş veya Taksitlendirilmiş Borçlar
422. Alınan Avanslar
423. Alınan Sipariş Avansları
424. Alınan Diğer Avanslar
425. Borç ve Gider Karşılıkları
426. Kıdem Tazminatı Karşılığı
427. Diğer Borç ve Gider Karşılıkları
428. Gelecek Yıllara Ait Gelirler ve Gider Tahakkukları
429. Gelecek Yıllara Ait Gelirler
430. Gider Tahakkukları
431. Diğer Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar
432. Gelecek Yıllara Ertelenen veya Terkin Edilecek Katma Değer Vergisi
433. Tesise Katılma Payları
434. Diğer Çeşitli Uzun Vadeli Yabancı Kaynaklar

Özkaynaklar Kapsamında Yer Alan Hesap Kodları – Tek Düzen Hesap Planı Nedir?

50. Ödenmiş Sermaye
51. Sermaye
52. Ödenmemiş Sermaye

502.Sermaye Düzeltmesi Olumlu Farkları

503.Sermaye Düzeltmesi Olumsuz Farkları

52. Sermaye Yedekleri
53. Hisse Senedi İhraç Primleri
54. Hisse Senedi İptal Karları
55. MDV Yeniden Değerleme Artışları
56. İştirakler Yeniden Değerleme Artışları
57. Maliyet Artışları Fonu
58. Diğer Sermaye Yedekleri
59. Kar Yedekleri
60. Yasal Yedekler
61. Statü Yedekleri
62. Olağanüstü Yedekler

548.Diğer Kar Yedekleri

549. Özel Fonlar
550. Geçmiş Yıllar Karları
551. Geçmiş Yıllar Karları
552. Geçmiş Yıllar Zararları
553. Geçmiş Yıllar Zararları
554. Dönem Net Kar / Zarar
555. Dönem Net Karı
556. Dönem Net Zararı

Gelir Tablosu İçerisinde Yer Alan Kodlar – Muhasebe Hesap Planı Nasıl Oluşur?

60. Brüt Satışlar
61. Yurtiçi Satışlar
62. Yurtdışı Satışlar
63. Diğer Gelirler
64. Satış İndirimleri
65. Satıştan İadeler
66. Satış İskontoları
67. Diğer İndirimler
68. Satışların Maliyeti
69. Satılan Mamuller Maliyeti
70. Satılan Ticari Mallar Maliyeti
71. Satılan Hizmet Maliyeti
72. Diğer Satışların Maliyeti
73. Faaliyet Giderleri
74. Araştırma ve Geliştirme Gider

631.Pazarlama ,Satış ve Dağıtım Gider

632. Genel Yönetim Giderleri

64.Diğer Faaliyetlerden Olağan Gelir ve Karlar

640. İştiraklerden Temettü Gelirleri
641. Bağlı Ortaklıklardan Temettü Gelirleri
642. Faiz Gelirleri
643. Komisyon Gelirleri
644. Konusu Kalmayan Karşılıklar
645. Menkul Kıymet Satış Karları
646. Kambiyo Karları
647. Reeskont Faiz Gelirleri
648. Enflasyon Düzeltmesi Karları
649. Diğer Olağan Gelir ve Karlar
650. Diğer Faaliyetlerden Olağan Gider ve Zararlar
651. Komisyon Giderleri
652. Karşılık Giderleri
653. Menkul Kıymet Satış Zararları
654. Kambiyo Zararları
655. Reeskont Faiz Giderleri
656. Enflasyon Düzeltmesi Zararları
657. Diğer Olağan Gider ve Zararlar
658. Finansman Giderleri
659. Kısa Vadeli Borçlanma Giderleri
660. Uzun Vadeli Borçlanma Giderleri
661. Olağandışı Gelir ve Karlar
662. Önceki Dönem Gelir ve Karları
663. Diğer Olağandışı Gelir ve Karlar
664. Olağandışı Gider ve Zararlar
665. Çalışmayan Kısım Gider ve Zararları
666. Önceki Dönem Gider ve Zararları
667. Diğer Olağandışı Gider ve Zararlar

69.Dönem Net Kar Veya Zararı

690. Dönem Karı veya Zararı
691. Dönem Karı Vergi ve Diğer Yasal Yükümlülük Karşılıkları
692. Dönem Net Karı veya Zararı
693. Yıllara Yaygın İnşaat Enflasyon Düzeltme
694. Enflasyon Düzeltme

Maliyet Hesapları Kapsamında Yer Alan Kodlar – Muhasebe Hesap Planı Nedir?

70. Maliyet Muhasebesi Bağlantı Hesapları
71. Maliyet Muhasebesi Bağlantı Hesapları
72. Maliyet Muhasebesi Yansıtma Hesabı
73. Direkt İlk Madde ve Malzeme Giderleri
74. Direkt İlk Madde ve Malzeme Giderleri
75. Direkt İlk Madde ve Malzeme Yansıtma Hesabı
76. Direkt İlk Madde ve Malzeme Fiyat Farkı
77. Direkt İlk Madde ve Malzeme Miktar Farkı
78. Direkt İşçilik Giderleri
79. Direkt İşçilik Giderleri
80. Direkt İşçilik Giderleri Yansıtma Hesabı
81. Direkt İşçilik Ücret Farkları
82. Direkt İşçilik Süre Farkları
83. Genel Üretim Giderleri
84. Genel Üretim Giderleri
85. Genel Üretim Giderleri Yansıtma Hesabı
86. Genel Üretim Giderleri Bütçe Farkları
87. Genel Üretim Giderleri Verimlilik Farkları
88. Genel Üretim Giderleri Kapasite Farkları
89. Hizmet Üretim Maliyeti
90. Hizmet Üretim Maliyeti
91. Hizmet Üretim Maliyeti Yansıtma Hesabı
92. Hizmet Üretim Maliyeti Fark Hesapları
93. Araştırma ve Geliştirme Giderleri
94. Araştırma ve Geliştirme Giderleri
95. Araştırma ve Geliştirme Giderleri Yansıtma Hesabı
96. Araştırma ve Geliştirme Gider Farkları
97. Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri
98. Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri
99. Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri Yansıtma Hesabı
100. Pazarlama, Satış ve Dağıtım Giderleri Fark Hesabı
101. Genel Yönetim Giderleri
102. Genel Yönetim Giderleri
103. Genel Yönetim Giderleri Yansıtma Hesabı
104. Genel Yönetim Gider Farkları Hesabı
105. Finansman Giderleri
106. Finansman Giderleri
107. Finansman Giderleri Yansıtma Hesabı
108. Finansman Giderleri Fark Hesabı
109. İlk Madde ve Malzeme Giderleri
110. İşçi Ücret ve Giderleri
111. Memur Ücret ve Giderleri
112. Dışarıdan Sağlanan Fayda ve Hizmetler
113. Çeşitli Giderler
114. Vergi, Resim ve Harçlar
115. Amortismanlar ve Tükenme Payları
116. Finansman Giderleri
117. Gider Çeşitleri Yansıtma Hesabı
118. Üretim Maliyet Hesabı

Muhasebe İşlemlerinizi Kolayca Kaydetmenizi Sağlıyor!

Muhasebe hesap planı; resmi olarak belirlenen standart kodları ile her işletmenin aynı türden kalemleri aynı sınıflandırmalarla kaydetmesini sağlayarak mali denetim açısından çok daha kolay ve şeffaf bir finansal yönetim imkanı sunmaktadır.

Elbette tek düzen hesap planı tutmanın muhasebe alanında uzman olmayan mükellefler için zor bir süreç olduğunu göz ardı etmemek gerekir. Hele ki bu kayıtların eksiksiz ve hatasız tutulması gerektiği düşünüldüğünde uzman bir muhasebe desteği almanız hem resmi süreçlerde sorun yaşamamanız hem de daha verimli bir finansal yönetim sağlamanız için son derece önemlidir.